จาระบี คือ ? จาระบีมีกี่เบอร์ ? จาระบีมีกี่ชนิด?

จาระบี คือ

คือ ผลิตภัณฑ์หล่อลื่นที่มีลักษณะกึ่งของแข็งและกึ่งของเหลว ใช้ในอุปกรณ์เครื่องมือ เครื่องจักรในอุตสาหกรรมที่ต้องใช้รับแรงดัน แรงกระแทก และแรงเสียดสีที่เกิดขึ้นตลอดเวลา เช่น ฟันเฟือง ลูกปืน(bearing) เพลา โอริง เป็นต้น ซึ่งเป็นพาร์ทของเครื่องจักรที่ไม่สามารถใช้น้ำมันหล่อลื่นได้ เพราะอาจเกิดปัญหาเรื่องการรั่วไหล ฝุ่นหรือสิ่งสกปรกแทรกเข้าไปเจือปน จึงจำเป็นต้องใช้ผลิตภัณฑ์หล่อลื่นอื่นที่มีสภาพความคงตัว มีคุณสมบัติในการจับติดขึ้นส่วนที่ต้องการได้ดีกว่าน้ำมันหล่อลื่น ซึ่งก็คือ จาระบี เลือกซื้อจาระบีกับเรา

จาระบีมีสารประกอบกี่ชนิด

จาระบี เกิดจากน้ำมันหล่อลื่นที่มีการผสมกับสารที่ทำให้ข้นเหนียว (Thickener) ให้น้ำมันมีสภาพคงตัวไม่ไหล ได้แก่ สารจำพวกสบู่ ซึ่งมีหลายชนิด แต่ละชนิดก็จะให้คุณสมบัติแก่ จาระบี ที่แตกต่างกันไป ในบางครั้งมีการใช้สารอื่นๆ เช่น ดินจำพวก Colloidal Clay, ซิลิก้าเจล (Silica Gel) หรือ คาร์บอนแบล็ค (Carbon Black) แต่คุณสมบัติของจาระบีหลักๆ ขึ้นอยู่กับชนิดของสบู่ สามารถแยกออกได้ดังนี้

จาระบีมีกี่เบอร์

ความอ่อนหรือแข็งของจาระบี วัดได้โดยการปล่อยให้เครื่องมือรูปกรวยปลายแหลมจมลงในเนื้อจาระบีที่อุณหภูมิ 25°C เป็นเวลา 5 วินาที และวัดความลึกเป็น 1/10 ของมิลลิเมตร ถ้ากรวยจมลงได้ลึกมากก็แสดงว่าจาระบีอ่อนมาก สถาบันจาระบีในสหรัฐฯ (National Lubricating Grease Institute ชื่อย่อ NLGI) ได้กำหนดเบอร์ของจาระบีไว้ดังนี้

ตารางด้านบนจะแสดงให้เห็นว่าเมื่อเบอร์จาระบีสูงขึ้น จาระบีจะมีสภาพแข็งขึ้น ส่วนระยะจมนั้นแสดงถึงความลึกของกรวยที่จมลงในจาระบี ถ้าระยะจมมาก แสดงว่าจาระบีมีสภาพอ่อนนิ่มกว่าระยะจมน้อย ความอ่อนแข็งของจาระบีขึ้นกับเปอร์เซนต์ของสบู่และความหนืดของน้ำมันพื้นฐาน

การเลือกใช้จารบี

การเลือกใช้งานที่ดีต้องดูจากสองอย่างคือ

เลือกตามค่าความหนืด

• จาระบีเบอร์ 0 หรือ 1 ใช้สำหรับระบบจุดจ่ายจาระบีแบบรวมศูนย์กลาง หรือ Centralized System ที่มีการใช้ปั๊มจ่ายจาระบีไปยังจุดหล่อลื่นต่างๆ ด้วยเนื้อที่เหลวจะสามารถจ่ายจาระบีออกไปได้ง่าย
• จาระบีเบอร์ 2 เป็นจาระบีเกรดสามัญที่มักเลือกใช้กันมากที่สุดในการหล่อลื่นแบริ่งเครื่องจักรกลต่างๆ เพราะมีลักษณะที่ไม่เหลวเกินไป และเนื้อไม่แน่นจนเกินไป
• จาระบีเบอร์ 3 เนื้อจาระบีมีความแน่นกว่าเบอร์ 2 มักจะใช้ในงานที่มีความเร็วรอบสูง อุณหภูมิต่ำ
• จาระบีเบอร์ 2-3 หรือแข็งกว่า ใช้กับการใช้การอัดด้วยมือ หรือปืนอัด
• จาระบีเบอร์อะไรก็ได้ ถ้าใช้วิธีการป้ายหรือทาด้วยมือ เพราะความเหนียวข้นจะไม่ค่อยมีผลต่อการทำงานมากนัก

เลือกตามลักษะดารใช้งาน

• สัมผัสกับน้ำและความชื้นหรือไม่ ถ้าสัมผัสหรือเกี่ยวข้องต้องเลือกใช้จาระบีประเภททนน้ำ ถ้าเลือกใช้ผิดประเภท จาระบีจะถูกดูดความชื้นหรือน้ำชะล้าง ทำให้เยิ้มหลุดออกจากจุดหล่อลื่นได้
• อุณหภูมิใช้งานสูงมากน้อยแค่ไหน จุดใช้งานที่อุณหภูมิสูงกว่า 80๐C ควรเลือกใช้จาระบีประเภททนความร้อน ถ้าเลือกใช้ไม่ถูกต้อง จาระบีจะเยิ้มเหลวทะลักออกมาจากจุดหล่อลื่น
• ในกรณีที่สัมผัสทั้งน้ำและความร้อน ควรเลือกใช้จาระบีประเภทอเนกประสงค์(Multipurpose) คุณภาพดี หรือจาระบีคอมเพล็กซ์ (Complex) ซึ่งราคาย่อมแพงกว่าจาระบีประเภททนน้ำ หรือความร้อนเพียงอย่างเดียว
• จมีแรงกดแรงกระแทกระหว่างการใช้งาน ถ้ามีมากควรพิจารณาเลือกใช้จาระบีประเภทผสมสารรับแรงกดแรงกระแทก (EP Additives)