Dial Test Indicator คืออะไร มีการใช้งานอย่างไร ?

วิธีการใช้งาน Dial Test Indicator ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์

ขั้นตอนที่ 1: การปรับเทียบ เซ็ตอุปกรณ์ (Calibration and Setup)

• การติดตั้ง (Mounting): ก่อนเริ่มต้นการวัด ไดอัลเทส จะต้องถูกติดตั้งอย่างมั่นคงบน ขาตั้ง (Stand) หรืออุปกรณ์จับยึดที่เหมาะสม ซึ่งส่วนใหญ่มักมาพร้อมกันในชุด (Set) แต่ก็สามารถใช้อุปกรณ์จับยึดอื่นๆ ที่มีอยู่ได้ สิ่งสำคัญคือต้อง ยึดไดอัลเทส ให้แน่นหนาเพื่อให้ อุปกรณ์มีความเสถียรเต็มที่ ในขณะทำการวัด
• การตั้งศูนย์ (Zeroing): หลังจากยึด ไดอัลเทส กับขาตั้งแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการ ปรับให้เข็มชี้บนหน้าปัดไดอัลเทส ชี้ไปที่เลขศูนย์ ทำได้โดยการ หมุนขอบหน้าปัด (Bezel) อย่างระมัดระวัง จนกระทั่ง เข็มชี้ (Pointer) อยู่ตรงกับเลขศูนย์พอดี การตั้งศูนย์อย่างแม่นยำนี้จะช่วย ป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นในขณะที่ทำการวัด
• ข้อควรระวัง (Important Note): สิ่งสำคัญที่ต้องระลึกเสมอในการใช้ ไดอัลเทส คือ ส่วนหัววัด (Contact Point/Stylus) จะต้อง ขนานกับพื้นผิววัสดุที่ต้องการวัด และอยู่ใน ทิศทางการวัดและมุมที่เหมาะสม ตามหลักการวัดที่ถูกต้อง (ดังแสดงในภาพประกอบ หากมี) การวางตำแหน่งหัววัดที่ไม่ถูกต้องจะนำไปสู่ค่าการวัดที่คลาดเคลื่อน

ขั้นตอนที่ 2: เริ่มกระบวนการวัด และอ่านผลลัพธ์บนหน้าปัดไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ (Starting Measurement and Reading Results):

• การสัมผัสชิ้นงาน (Contacting the Workpiece): ค่อยๆ กดส่วนปลายของเข็มวัด (Stylus) หรือจุดสัมผัส (Contact Point) กับ พื้นผิวของชิ้นงานที่ต้องการวัด
• การล็อคตำแหน่ง (Locking the Position): เมื่อหัววัดสัมผัสกับชิ้นงานในตำแหน่งเริ่มต้นของการวัด ให้ ล็อคไดอัลเทสให้เข้าที่ เพื่อป้องกันการเคลื่อนที่ที่ไม่ต้องการในขณะทำการวัด
• การอ่านค่าขณะชิ้นงานหมุน (Reading While Rotating): หากเป็นการวัดความเยื้องศูนย์หรือความไม่กลมของชิ้นงาน ให้ เริ่มอ่านค่าบนหน้าปัด ขณะที่ ชิ้นงานหมุน อย่างช้าๆ และสม่ำเสมอ
• การสังเกตการเคลื่อนที่ของเข็มชี้ (Observing Pointer Movement): ขณะที่ หัววัดสัมผัสชิ้นงาน ที่กำลังหมุน เข็มชี้จะเคลื่อนที่ หากตรวจพบ การเบี่ยงเบนหนีศูนย์ (Runout) หรือ ความผิดปกติบนพื้นผิว (Surface Irregularities) การเคลื่อนที่ของเข็มชี้จะแสดงถึงขนาดของความเบี่ยงเบนนั้น

ขั้นตอนที่ 3: การอ่านค่าของไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ (Reading the Dial Test Indicator)

หาค่าความเบี่ยงเบนทั้งหมด (Determining Total Indicated Runout - TIR): ขณะที่ ชิ้นงานกำลังหมุน ให้ สังเกตตำแหน่งซ้ายสุด (Minimum Reading) ที่เข็มชี้เคลื่อนที่ออกจากจุดศูนย์ จากนั้น หมุนขอบหน้าปัด (Bezel) เพื่อให้ จุดศูนย์ (Zero) บนหน้าปัดอยู่ในแนวเดียวกับตำแหน่งปัจจุบันของ เข็มชี้ ทำการ หมุนชิ้นงานอีกครั้ง และ สังเกตตำแหน่งขวาสุด (Maximum Reading) ที่เข็มชี้เคลื่อนที่ไปจากจุดศูนย์ใหม่นี้ ค่าใหม่นี้จะแสดงจำนวนการเคลื่อนที่ทั้งหมด (Total Indicated Runout - TIR) และเท่ากับค่าความบิดเบี้ยวของพื้นผิวหรือค่าความเบี่ยงเบนปัจจุบัน

การอ่านค่าเมื่อเข็มชี้หมุนหลายรอบ (Reading Multiple Revolutions)

• ในบางกรณีการวัด เข็มชี้ (ยาว) อาจ หมุนหลายรอบ ผู้ปฏิบัติงานจะต้อง นับจำนวนรอบที่เกิดขึ้น อย่างระมัดระวัง และดู ตำแหน่งสุดท้ายที่เข็มชี้หยุด
• เข็มสั้น (Short Pointer หรือ Revolution Counter): การนับรอบจะง่ายขึ้นมาก หาก ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ ที่ใช้มี เข็มสั้น บนหน้าปัด ซึ่งทำหน้าที่เป็น เข็มวัดรอบ ของเข็มยาว โดยจะแสดงว่าเข็มยาวเคลื่อนที่ไปแล้วเป็นระยะทางเท่าใด
• การทำงานของเข็มสั้น: เมื่อ เข็มยาว เคลื่อนที่ไปครบ 1 รอบ เข็มสั้น จะเพิ่มขึ้นทีละ 1 หน่วย ซึ่งโดยทั่วไปมีหน่วยเป็น มิลลิเมตร
• สเกลเข็มสั้น: เข็มสั้น จะวิ่งในทิศ ทวนเข็มนาฬิกา โดยทั่วไปจะมีสเกลอยู่ที่ 1-10 หรือสามารถวัดระยะทางสูงสุดได้ถึง 1 เซนติเมตร การอ่านค่ารวมจึงต้องนำค่าจากเข็มยาว (เศษส่วนของมิลลิเมตร) มารวมกับค่าจากเข็มสั้น (จำนวนเต็มมิลลิเมตร)

หลักการสำคัญ: ในการใช้งานไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ หัววัด (stylus) ควรสัมผัสกับชิ้นงานในทิศทางที่ตั้งฉากหรือใกล้เคียงกับแนวตั้งฉากมากที่สุด เพื่อให้ได้ค่าการวัดที่แม่นยำและลดข้อผิดพลาดจากค่าโคไซน์ (cosine error)

คำอธิบายภาพ

• ภาพบนซ้าย (มีเครื่องหมายถูก): แสดงการติดตั้งที่ถูกต้อง หัววัดของไดอัลเทสอินดิเคเตอร์สัมผัสกับพื้นผิวชิ้นงานในแนวตั้งฉาก (ทำมุม 90 องศา) กับทิศทางการเคลื่อนที่ของการวัด
• ภาพบนขวา (มีเครื่องหมายถูก): แสดงอีกหนึ่งการติดตั้งที่ถูกต้อง แม้ว่าตัวเครื่องไดอัลเทสอินดิเคเตอร์จะเอียง แต่หัววัดยังคงสัมผัสกับพื้นผิวชิ้นงานในแนวตั้งฉากกับทิศทางการเคลื่อนที่ของการวัด
• ภาพล่างซ้าย (มีเครื่องหมายผิด): แสดงการติดตั้งที่ไม่ถูกต้อง หัววัดสัมผัสกับพื้นผิวชิ้นงานทำมุมเฉียงกับทิศทางการเคลื่อนที่ของการวัด ทำให้เกิดข้อผิดพลาดในการวัด
• ภาพล่างขวา (มีเครื่องหมายผิด): แสดงอีกหนึ่งการติดตั้งที่ไม่ถูกต้อง หัววัดสัมผัสกับพื้นผิวชิ้นงานในแนวราบ ซึ่งไม่ใช่วิธีการใช้งานที่เหมาะสมสำหรับไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ส่วนใหญ่

ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้งาน Dial Test Indicator ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ : รู้ทัน ป้องกันได้ ปัญหาบางประการที่ส่งผลต่อความแม่นยำและความน่าเชื่อถือของการวัดได้ การทำความเข้าใจปัญหาเหล่านี้จะช่วยให้คุณสามารถหลีกเลี่ยงและแก้ไขได้อย่างเหมาะสม

ขั้นตอนและแนวทางการบำรุงรักษา Dial Test Indicator

1.การทำความสะอาด (Cleaning)

• หลังการใช้งานทุกครั้ง: ใช้ ผ้าสะอาดและแห้ง เช็ดทำความสะอาด ภายนอกของ DTI รวมถึง หัววัด (Stylus/Contact Point) และ ก้านจับ (Stem) เพื่อกำจัดฝุ่น, คราบน้ำมัน, หรือสิ่งสกปรกอื่นๆ ที่อาจเกาะติด
• สำหรับคราบฝังแน่น: หากมีคราบสกปรกที่เช็ดออกยาก สามารถใช้ ผ้าชุบน้ำยาทำความสะอาดอ่อนๆ (เช่น น้ำสบู่อ่อนๆ) บิดหมาดๆ เช็ดทำความสะอาดอย่างระมัดระวัง แล้วใช้ผ้าแห้งเช็ดซ้ำจนแห้งสนิท หลีกเลี่ยงการใช้น้ำยาที่มีฤทธิ์กัดกร่อนหรือสารเคมีรุนแรง ที่อาจทำลายผิวของ DTI
• ทำความสะอาดหัววัด: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าหัววัดสะอาดและไม่มีเศษวัสดุติดอยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อความแม่นยำในการสัมผัสผิวงาน

2.การจัดเก็บ (Storage)

• เก็บในกล่องหรือซองที่เหมาะสม: หลังจากทำความสะอาดแล้ว ควรเก็บ DTI ไว้ใน กล่องเก็บ (Storage Case) หรือซองที่ออกแบบมาสำหรับเครื่องมือวัดละเอียดโดยเฉพาะ เพื่อ ป้องกันฝุ่นละออง, ความชื้น, และการกระแทก ที่อาจทำให้ DTI เสียหายหรือค่าความแม่นยำเปลี่ยนแปลง
• หลีกเลี่ยงการเก็บร่วมกับเครื่องมืออื่นๆ: ไม่ควรเก็บ DTI ปะปนกับเครื่องมือช่างอื่นๆ ที่อาจขูดขีดหรือทำให้ DTI ได้รับความเสียหาย

3.การตรวจสอบ (Inspection)

• ตรวจสอบสภาพภายนอก: ก่อนและหลังการใช้งาน ให้ ตรวจสอบ DTI อย่างสม่ำเสมอ มองหาร่องรอยความเสียหาย เช่น รอยขีดข่วน, รอยบุบ, หรือส่วนที่หลวมคลอน
• ตรวจสอบการเคลื่อนที่ของหัววัดและเข็มชี้: ลองขยับหัววัดเบาๆ เพื่อตรวจสอบว่าเคลื่อนที่ได้อย่าง ราบรื่นและไม่มีการติดขัด สังเกตการเคลื่อนที่ของ เข็มชี้ (Pointer) ว่าตอบสนองต่อการเคลื่อนที่ของหัววัดอย่างเป็นธรรมชาติหรือไม่
• ตรวจสอบขอบหน้าปัด (Bezel): หมุนขอบหน้าปัดเพื่อดูว่าสามารถหมุนเพื่อตั้งศูนย์ได้อย่างราบรื่นหรือไม่

4.ข้อควรระวังในการใช้งาน (Precautions)

• ใช้งานภายในช่วงการวัดที่กำหนด: อย่าพยายามวัดค่าที่เกินช่วงการวัดสูงสุดของ DTI
• หลีกเลี่ยงการกระแทกและการตกหล่น: DTI เป็นเครื่องมือที่ละเอียดอ่อน การกระแทกอาจทำให้กลไกภายในเสียหายและส่งผลต่อความแม่นยำ
• ใช้แรงกดในการวัดที่เหมาะสม: ออกแรงกดบนหัววัดอย่างนุ่มนวลและสม่ำเสมอ การกดแรงเกินไปอาจทำให้เกิดความเสียหายหรือค่าที่วัดได้คลาดเคลื่อน
• หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม: ไม่ควรใช้ DTI ในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นละออง, ความชื้นสูง, หรืออุณหภูมิที่สูงหรือต่ำเกินไป ซึ่งอาจส่งผลต่อการทำงานของกลไกภายใน

5. การสอบเทียบ (Calibration)

• สอบเทียบตามระยะเวลาที่กำหนด: เพื่อรักษาความแม่นยำของ DTI ในระยะยาว ควรนำเครื่องมือไป สอบเทียบ (Calibration) ตามระยะเวลาที่ผู้ผลิตแนะนำ หรือตามความถี่ที่กำหนดโดยมาตรฐานคุณภาพขององค์กรคุณ การสอบเทียบควรดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญหรือห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรอง
• บันทึกการสอบเทียบ: เก็บรักษาบันทึกการสอบเทียบเพื่อติดตามสถานะความแม่นยำของ DTI
• การซ่อมแซม (Repair): ส่งซ่อมโดยผู้เชี่ยวชาญ: หากพบว่า DTI มีปัญหาในการทำงาน, เข็มชี้ติดขัด, ตั้งศูนย์ไม่ได้, หรือให้ค่าที่ผิดพลาด อย่าพยายามเปิดหรือซ่อมแซมเอง ควรนำเครื่องมือไปให้ช่างผู้ชำนาญหรือศูนย์บริการที่ได้รับการรับรองตรวจสอบและซ่อมแซม

การใช้งาน Dial Test Indicator หรือ ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ อย่างถูกต้องเป็นหัวใจสำคัญของการวัดความเที่ยงตรงในงานช่างกลและอุตสาหกรรมต่างๆ คู่มือนี้จะนำเสนอ วิธีการใช้งาน Dial Test Indicator อย่างเป็นขั้นตอน ตั้งแต่การปรับเทียบอุปกรณ์ การเริ่มกระบวนการวัด ไปจนถึงการอ่านค่าผลลัพธ์อย่างแม่นยำ เพื่อให้คุณสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในงานของคุณได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเข้าใจ วิธีใช้ DTI อย่างถ่องแท้จะช่วยให้คุณได้ข้อมูลการวัดที่น่าเชื่อถือและนำไปสู่การปรับปรุงคุณภาพงานของคุณ

การทำงานที่แม่นยำของ Dial Test Indicator ขึ้นอยู่กับการทำงานร่วมกันของ ส่วนประกอบ ต่างๆ อย่างสมบูรณ์แบบ สไตลัส จะทำหน้าที่ สัมผัสผิวงาน และส่งผ่านการเคลื่อนที่ไปยัง กลไกขยาย ภายในตัวเรือน การเคลื่อนที่ที่ถูกขยายนี้จะแสดงผลบน สเกล ผ่าน เข็มชี้ ผู้ใช้งานสามารถ ตั้งค่าศูนย์ ได้อย่างง่ายดายด้วย ขอบหน้าปัด และยึด DTI เข้ากับอุปกรณ์ต่างๆ ได้อย่างมั่นคงด้วย หางเหยี่ยว หรือ ก้านต่อสำหรับจับยึด ความเข้าใจในหน้าที่ของแต่ละ ส่วนประกอบ จะช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเลือกใช้ DTI ได้อย่างเหมาะสมกับงาน และทำการวัดได้อย่างแม่นยำ

แม้ว่า Dial Test Indicator (DTI) หรือ ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ จะเป็นเครื่องมือวัดละเอียดที่ใช้งานค่อนข้างง่าย แต่ผู้ใช้งานก็อาจพบกับ ปัญหา หรือ ข้อผิดพลาด ในระหว่างการใช้งานได้ ซึ่งอาจส่งผลต่อความแม่นยำของผลการวัด การทำความเข้าใจ ปัญหาที่พบบ่อย เหล่านี้และรู้วิธีแก้ไข จะช่วยให้คุณสามารถใช้งาน DTI ได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้ผลลัพธ์ที่น่าเชื่อถือยิ่งขึ้น ไม่ว่าคุณจะปฏิบัติงานอยู่ใน เชียงใหม่ หรือที่ใดก็ตาม การตระหนักถึง ปัญหาที่อาจเกิดขึ้น จะช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงและแก้ไขได้อย่างรวดเร็ว

การบำรุงรักษา Dial Test Indicator อย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการรักษาความแม่นยำและยืดอายุการใช้งานของเครื่องมือ การทำความสะอาด, การจัดเก็บที่เหมาะสม, การตรวจสอบสภาพ, การใช้งานด้วยความระมัดระวัง, และการสอบเทียบตามระยะเวลาที่กำหนด เป็นขั้นตอนสำคัญที่คุณควรปฏิบัติเป็นประจำ เพื่อให้ DTI ของคุณพร้อมใช้งานและให้ผลลัพธ์ที่น่าเชื่อถือในทุกงานวัดของคุณ

หากสนใจในการสั่งชื้อสินค้า Dial Test Indicator หรือ ไดอัลเทสอินดิเคเตอร์ สามารถเช็คราคาล่าสุดที่ตรงใจและตรงต่อการนำไปใช้งานคุ้มค่ากับงบประมาณโดยการแอดไลน์ได้ที่นี่เลย @northpower หรือ คลิกสอบถามแอดมิน ที่คอยบริการให้ข้อมูลสินค้าช่วยเทียบสเปคสินค้าตั้งแต่ 8:00 - 17:00 แอดเลยไม่ต้องรอ