เครื่องวัดค่า pH คืออะไร? ทำความรู้จักอุปกรณ์วิเศษที่บอกความเป็นกรด-ด่างได้อย่างแม่นยำ

เครื่องวัดค่า pH คืออะไร?

เครื่องวัดค่า pH (pH Meter) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการวัดค่าความเป็นกรด-ด่างของสารละลาย โดยค่า pH เป็นหน่วยที่ใช้วัดความเข้มข้นของไฮโดรเจนไอออน (H⁺) ซึ่งเป็นตัวบ่งบอกถึงความ เข้มข้นของไอออนไฮโดรเจน ในสารละลายต่างๆ ที่มีผลต่อคุณสมบัติทางเคมีและกายภาพ ของสารนั้นๆ ได้อย่างแม่นยำทำให้เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญในงานอุตสาหกรรมอาหาร-เครื่องดื่ม การเกษตร สิ่งแวดล้อม ในงานวิจัย และการแพทย์ ซึ่งการใช้เครื่องวัดค่า pH นั้นสามารถทำให้ เราทราบค่าความเป็นกรดและด่างของสิ่งที่เราวัดได้อย่างรวดเร็วโดยเครื่องจะแสดงค่าในย่านดังนี้ ถ้าหากว่าเครื่องวัดแสดงค่าตัวเลขที่น้อยกว่าเลข 7 ลงไปจะสามารถอ่านค่าได้ว่าสิ่งที่เราได้ทำการวัดมีค่าความเป็นกรด และยิ่งตัวเลขมีค่าที่น้อยมากเท่าไหร่ก็ยิ่งมีความเป็นกรดมากขึ้นเท่านั้น กลับกันหากว่าค่าตัวเลขที่วัดได้นั้นมีค่ามากกว่าเลข 7 ขึ้นไปจะสามารถอ่านค่าได้ว่าสิ่งที่เราทำการวัดอยู่มีค่าความเป็นด่าง และยิ่งตัวเลขแสดงค่ามากเท่าไหร่ก็ยิ่งมีค่าความเป็นด่างมากขึ้นเท้านั้น สุดท้ายถ้าหากค่าที่เราวัดอยู่ในย่านของเลข 7 แสดงว่าสิ่งที่เราวัดมีค่าเป็นกลาง คลิกสอบถามแอดมิน

ประเภทของงานที่จำเป็นต้องมีการใช้เครื่องวัดค่า pH

อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม ค่า pH มีบทบาทสำคัญ ต่อคุณภาพ ความปลอดภัย และอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ เนื่องจากค่า pH มีผลต่อ กระบวนการผลิต คุณสมบัติของอาหาร และการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ที่อาจส่งผล ต่อสุขภาพของผู้บริโภค

  • ด้านความปลอดภัยของอาหารค่า pH มีผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย รา และยีสต์ และค่า pH ต่ำ (กรด) เช่นในสินค้าที่มีกรรมวิธีการดอง หรือเครื่องดื่ม ประเภทน้ำผลไม้ จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย การควบคุมค่า pH อย่างเหมาะสมช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคที่เกิดจากอาหาร

  • ด้านการถนอมอาหาร ค่า pH ส่งผลต่อการยืดอายุการเก็บรักษาของอาหารและเครื่องดื่ม เช่นค่า pH ต่ำช่วยป้องกันการเน่าเสียในเครื่องดื่มประเภทน้ำอัดลมหรือผลไม้แปรรูป การควบคุมค่า pH ในอาหารสำเร็จรูปช่วยลดการเกิดปฏิกิริยาทางเคมีที่อาจส่งผลเสีย ต่อรสชาติ และคุณภาพ

  • ด้านรสชาติและเนื้อสัมผัส ค่า pH จะส่งผลต่อรสชาติโดยตรง เช่น ความเปรี้ยวหรือ ความขมในอาหารและเครื่องดื่มในการผลิตชีสหรือโยเกิร์ต ค่า pH ที่เหมาะสมช่วยควบคุม เนื้อสัมผัสและกระบวนการหมักให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพดี

  • ด้านกระบวนการผลิตและแปรรูป ในการผลิตเครื่องดื่ม เช่น เบียร์หรือไวน์ การควบคุมค่า pH ช่วยให้การหมักดำเนินไปอย่างเหมาะสมและลดความเสี่ยงจากการปนเปื้อนการปรับค่า pH ในกระบวนการผลิตอาหาร เช่น การลวกผักก่อนการแปรรูป จะช่วยให้ผักคงสีและคุณค่าทาง โภชนาการได้ในระดับหนึ่ง

การใช้ในงานด้านวิเคราะห์คุณภาพน้ำด้านสิ่งแวดล้อม ค่า pH เป็นตัวชี้วัดที่สำคัญในการประเมินคุณภาพน้ำ เนื่องจากเป็นตัวบ่งชี้ระดับความเป็นกรด-ด่างในน้ำ ซึ่งส่งผลต่อสมดุลทางเคมี ชีวภาพ และสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ การวิเคราะห์ค่า pH ของน้ำเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดูแลสิ่งแวดล้อม และการใช้งานในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง

การใช้ในงานด้านการเกษตรและการเพาะปลูก ค่า pH เป็นตัวบ่งชี้ระดับความเป็นกรดด่างของดิน และน้ำ ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการเจริญเติบโตของพืช การจัดการค่า pH อย่างเหมาะสมช่วย เพิ่มผลผลิตและประสิทธิภาพของการเพาะปลูกได้อย่างดี

การใช้ในด้านงานวิจัยและการศึกษา ค่า pH มีบทบาทสำคัญในงานวิจัยและการศึกษาทางด้าน วิทยาศาสตร์เนื่องจากเป็นตัวชี้วัดระดับความเป็นกรดและด่างของสารละลายที่ส่งผลต่อปฏิกิริยาเคมี ชีววิทยา และฟิสิกส์ การวัดและควบคุมค่า pH เป็นสิ่งจำเป็นในห้องปฏิบัติการและงานวิจัย เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้องและแม่นยำ

การใช้งานในด้านการแพทย ค่า pH จะถูกใช้เป็นตัวชี้วัดในการวินิจฉัยโรค การรักษา และการพัฒนายาชนิดต่างๆ การรักษาสมดุลค่า pH ในร่างกายเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ ระบบการทำงานของอวัยวะต่างๆทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เครื่องวัดค่า pH มีกี่แบบ?

เครื่องวัดค่า pH เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรมและการวิจัยโดยประเภท ของเครื่องวัดค่า pH สามารถแบ่งได้ตามลักษณะการใช้งาน ความแม่นยำ และเทคโนโลยีที่ใช้ โดยหลักแล้วเครื่องวัดค่า pH จะมีอยู่ 3 ชนิดหลักที่นิยมใช้งานคือ เครื่องวัดค่า pH แบบตั้งโต๊ะ แบบพกพา และก็แบบปากกกา

1. pH Meter แบบตั้งโต๊ะ (Benchtop pH Meter) มักใช้ในห้องปฏิบัติการที่ต้องการความแม่นยำสูง มีฟังก์ชันการวัดที่หลากหลาย เช่น การวัดอุณหภูมิ และค่าความนำไฟฟ้าส่วนข้อดีก็คือการให้ผลลัพธ์ที่ แม่นยำรองรับการปรับเทียบหลายจุดเหมาะสำหรับ การวิจัยและการศึกษาที่ต้องการความแม่นยำ และความเอียดของข้อผลการวัด

pH Meter แบบตั้งโต๊ะ
pH Meter แบบพกพา

2. pH Meter แบบพกพา (Portable pH Meter) ออกแบบให้ใช้งานได้สะดวกในภาคสนามหรือ สถานที่ข้างนอกห้องปฏิบัติงานเป็นเครื่องที่ ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ มีข้อดีคือ พกพาง่าย เหมาะสำหรับการใช้งานภาคสนาม เช่นการวัดค่าpH ในน้ำหรือดินการตรวจสอบคุณภาพน้ำใน แหล่งน้ำธรรมชาติการวัดค่า pH ในดินสำหรับ เกษตรกร

3. pH Meter แบบปากกา (Pen-type pH Meter) มีขนาดเล็กที่สุดในบรรดา pH Meter ใช้งานง่าย เหมาะสำหรับการวัดค่า pH ที่ต้องการความรวดเร็ว แต่ไม่เน้นความแม่นยำสูง ข้อดีคือราคาที่ถูกเหมาะ สำหรับผู้ใช้งานทั่วไปในการใช้วัดค่า pH ในน้ำดื่ม การทดลองในโรงเรียน

pH Meter แบบปากกา