Pulley มูเล่ย์ คืออะไร มีกี่ประเภท? และใช้งานมูเล่ย์อย่างไรให้ปลอดภัย

มูเล่ย์ หรือ พู่เล่ย์ (Pulley) คือวงล้อที่วัสดุทำมาจากโลหะ ทำงานร่วมกับ โซ่ เชือก สายพาน หรือ สายเคเบิ้ล ซึ่งโดยส่วนมาก จะใช้ในลักษณะงาน 2 ประเภทนี้

1. มูเล่ย์ในระบบส่งกำลัง และ ลำเลียง

มูเล่ย์จะมีหน้าที่ในการเปลี่ยนทิศทาง และควบคุมความตึง หรือ ความหย่อนของสายพาน และบางครั้งก็ทำหน้าที่ปรับสายพานเพื่อให้สายพานเดินได้แนว Alignment ตลอดการเคลื่อนที่ของสายพาน

มูเล่ย์ในระบบส่งกำลัง และ ลำเลียงมีกี่ประเภท?

หากจะแบ่งตามลักษณะการใช้งานของมัน จะถูกแบ่ง 7 ประเภท

• 1. Standard Pulley

  

  เป็นมูเล่ย์ร่องมาตรฐานที่นิยมใช้กันโดยทั่วไป เหมาะสำหรับงานรอบเร็ว หรือเป็นการทดรอบครั้งแรกจากมอเตอร์โดยตรง

• 2. Idler Pulley

  

  Idler Pulley มีไว้เพื่อปรับความตึงของสายพานแบนให้เหมาะสม

• 3. Variable speed Pulley

  

  มูเล่ย์ชนิดนี้สามารถปรับขนาดร่องได้ โดยจะทำให้ตัวสายพานยกระดับสูงขึ้น หรือต่ำลง เป็นผลให้มีความเปลี่ยนแปลงความเร็วรอบตามการปรับยกระดับของสายพานนั้น ๆ

• 4. Step Pulley

  

  มูเล่ย์ปนี้ถูกออกแบบให้มีหลายร่องในตัวมันเอง เพื่อเปลี่ยนอัตราความเร็วรอบที่จะส่งต่อไปให้มูเล่ย์ตัวอื่นๆ คล้ายเกียร์จักรยาน

• 5. Poly Multi Ribbed Belt Pulley

  

  มูเล่ย์ชนิดนี้ร่องจะมีขนาดเล็กเหมือนซี่ฟัน ใช้กับตัวสายพานร่องฟันที่ติดกันเป็นแพอยู่ในเส้นเดียว มีขนาดเล็กกะทัดรัด เพื่อใช้กับงานพื้นที่จำกัดเช่น เครื่องซักผ้า เครื่องอบ

• 6. Timing Pulley

  

  มูเล่ย์ไทม์มิ่งจะถูกนำไปใช้งานที่ต้องการรอบที่แม่นยำจากสายพานไทม์มิ่ง ในขณะที่ Standard Pulley จะไม่มีฟัน ซึ่งทำให้สายพานมีโอกาสลื่น

• 7. Conveyor Pulley

  

  มูเล่ย์ชนิดนี้จะมีขนาดเป็นทรงกระบอก สามารถรับแรง Load ได้สูง ถูกใช้ในระบบลำเลียงสิ่งของต่างๆ

หากจะแบ่งตามตำแหน่งการติดตั้ง จะถูกแบ่งเป็น 5 ประเภท

• Head Pulley (ล้อหัว)

  เป็นล้อสายพานที่ติดตั้งอยู่ปลายด้านหัวของชุดสายพานลำเลียงใช้เป็นตำแหน่งจ่ายวัสดุ บางครั้งทำหน้าที่เป็นล้อขับสายพานไปด้วย

• Tail Pulley (ล้อท้าย)

  เป็นล้อสายพานที่ติดตั้งอยู่ปลายสุดด้านท้ายของสายพาน บางครั้งทำหน้าที่เป็นล้อปรับความตึงสายพาน

• Bend Pulley (ล้อดัด)

  เป็นล้อของสายพานที่ทำหน้าที่เปลี่ยนทิศทางของสายพาน

• Snub Pulley (ล้อกดสายพาน)

  เป็นล้อสายพานทำหน้าที่กดสายพาน เพื่อเพิ่มส่วนโค้งสัมผัสให้กับสายพานบนล้อขับสายพาน

• Take-Up Pulley (ล้อปรับความตึง)

  หมายถึง พูลเล่ที่เคลื่อนที่ เปลี่ยนตำแหน่งได้ ใช้ประโยชน์เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องมือปรับความตึงสายพาน

2. ระบบรอก

ในการยกหรือเครื่อนย้ายของ ซึ่งจะเห็นกันในรอก เพื่อให้ใช้แรงดึงที่น้อยลง

มูเล่ย์ในระบบทุ่นแรงมีกี่ประเภท?

ในส่วนนี้ Pulley จะแบ่งตามประเภทการติดตั้ง ซึ่งมีทั้งหมด 3 ประเภท

1. มูเล่ย์เดี่ยวตายตัว (Fixed Pulley)

เป็นระบบรอกที่ตรึงติดอยู่กับที่ ใช้เชือกหนึ่งเส้นพาดรอบล้อโดยจะมีปลายข้างหนึ่งผูกติดกับวัตถุ ปลายอีกข้างหนึ่งใช้สำหรับดึง เมื่อดึงวัตถุขึ้นในแนวดิ่ง แรงที่ใช้ดึงจะมีค่าเท่ากับน้ำหนักของวัตถุ รอกเดี่ยวตายตัวไม่ช่วยผ่อนแรง แต่สามารถอำนวยความสะดวกในการทำงาน เช่น การชักธงชาติขึ้นสู่ยอดเสา การลำเลียงวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการก่อสร้างขึ้นที่สูง

2. มูเล่ย์เดี่ยวเคลื่อนที่ (Movable Pulley)

เป็นระบบรอกที่เคลื่อนที่ได้ขณะที่ใช้งาน วัตถุผูกติดกับตัวรอกใช้เชือกหนึ่งเส้นพาดรอบล้อโดยปลายข้างหนึ่งผูกติดกับเพดาน ปลายอีกข้างหนึ่งใช้สำหรับดึง เมื่อดึงวัตถุขึ้นในแนวดิ่งแรงที่ใช้ดึงมีค่าเท่ากับครึ่งหนึ่งของน้ำหนักของวัตถุ รอกเดี่ยวเคลื่อนที่เป็นเครื่องกลที่ช่วยผ่อนแรงy

3. มูเลย์แบบผสม Compound Pulley

มูเลย์แบบผสมคือการทำงานของมูเล่ย์เดี่ยวตายตัวและมูเล่ย์เดี่ยวเคลื่อนที่ บางครั้งเรียกว่าลูกรอกผสม ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้สามารถออกแรงน้อยกว่าครึ่งหนึ่งของน้ำหนักของที่บรรทุก ส่วนมากจะใช้ในงานก่อสร้างที่รถเครนยกเหล็กและคอนกรีตหนัก