ประเภทของสายเคเบิ้ลไฟฟ้า การใช้งานที่เหมาะสม และการดูแลและเก็บรักษาสายไฟเพื่อยืดอายุการใช้งาน

Cable

ประเภทของสายเคเบิ้ลไฟฟ้า การใช้งานที่เหมาะสม และ การดูแลเก็บรักษาสายไฟเพื่อยืดอายุการใช้งาน

สายเคเบิ้ลไฟฟ้ามีหลายประเภท โดยแบ่งตามลักษณะการใช้งาน โครงสร้าง และวัสดุที่ใช้เป็นหลัก ซึ่งสามารถจำแนกได้ 3 ประเภท

1. แบ่งตามลักษณะการใช้งาน

  • สายแรงดันต่ำ (Low Voltage Cable) ใช้กับระบบไฟฟ้าที่แรงดันไม่เกิน 1,000 โวลต์ เช่น ระบบไฟฟ้าภายในอาคารตัวอย่าง สาย THW, VAF, NYY
  • สายแรงดันปานกลาง (Medium Voltage Cable) ใช้กับแรงดันไฟฟ้าประมาณ 1 – 35 กิโลโวลต์ เช่น สำหรับจ่ายไฟโรงงานขนาดกลาง
  • สายแรงดันสูง (High Voltage Cable) ใช้กับแรงดันมากกว่า 35 กิโลโวลต์ เช่น สำหรับส่งกำลังไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าไปยังสถานีย่อย
  • 2. แบ่งตามลักษณะโครงสร้างสาย

  • สายแกนเดียว (Single-core) มีตัวนำไฟฟ้าเพียงเส้นเดียวในสาย ใช้สำหรับเดินไฟทั่วไป
  • สายหลายแกน (Multi-core) มีหลายตัวนำภายในฉนวนเดียว เช่น สาย 2 แกน, 3 แกน ใช้กับงานที่ต้องการส่งหลายเฟสหรือวงจรเดียวหลายสาย
  • 3. แบ่งตามวัสดุฉนวน

  • สาย PVC ทนความร้อนและรังสี UV ได้ระดับหนึ่ง ใช้ภายในอาคาร
  • สาย XLPE ทนความร้อนสูงกว่า PVC (ประมาณ 90°C) ทนไฟและสารเคมีได้ดี
  • สาย Rubber (ยาง) ยืดหยุ่น เหมาะกับงานชั่วคราวหรืองานเคลื่อนที่
  • ตัวอย่างสายที่ใช้บ่อยในงานทั่วไป

    ชื่อสาย ลักษณะ การใช้งาน

    THW

    ตัวนำทองแดง, ฉนวน PVC

    เดินภายในท่อหรือฝังดิน

    VAF

    แบน, 2-3 แกน

    เดินภายในอาคาร ไม่เหมาะกับกลางแจ้ง

    NYY

    กลม, มีชั้นป้องกัน

    เดินกลางแจ้ง, ฝังดินได้

    XLPE

    ทนความร้อนสูง

    ใช้ในโรงงาน, แรงดันสูง

    VCT

    ฉนวนยาง, ยืดหยุ่น

    ใช้กับอุปกรณ์เคลื่อนที่ เช่น เครื่องมือช่าง


    Cable

    การใช้งานที่เหมาะสมของสายเคเบิ้ลไฟฟ้าเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะหากเลือกสายไม่ถูกประเภท อาจเกิดความร้อนสูง เสื่อมสภาพเร็ว หรือแม้กระทั่งเกิดไฟไหม้ได้ ต่อไปนี้คือคำแนะนำเกี่ยวกับการใช้งานที่เหมาะสมของสายเคเบิ้ลแต่ละประเภท

    1. สาย THW (Thermoplastic Heat and Water resistant) - ลักษณะ ตัวนำทองแดงหุ้มฉนวน PVC ใช้งาน เดินในท่อร้อยสาย, เดินลอยในที่แห้ง, ฝังดินได้หากอยู่ในท่อร้อยสายข้อดี ทนความร้อนได้ถึง 70°C ไม่ควรใช้ กลางแจ้งโดยไม่มีท่อร้อยสาย

    2. สาย VAF (Flat Cable) - ลักษณะ สายแบน, หุ้ม PVC ใช้งาน เดินในอาคาร เช่น บ้านพักอาศัยติดฝ้าเพดานหรือฝังผนัง ข้อดี ติดตั้งง่าย, ราคาถูก ไม่ควรใช้ กลางแจ้งหรือที่เปียกชื้น เพราะฉนวนไม่ทน UV และความชื้น

    3. สาย NYY - ลักษณะ สายกลม, มีชั้นหุ้มหนาป้องกันความชื้นและสัตว์กัดแทะ ใช้งาน เดินกลางแจ้ง, ฝังดินโดยตรง, เดินในโรงงาน ข้อดี ทนแรงดัน, กันน้ำ, เหมาะกับงานภายนอก

    4. สาย XLPE (Cross-linked Polyethylene) - ลักษณะ ฉนวนทนความร้อนสูง ใช้งาน ระบบไฟแรงดันปานกลางถึงสูง เช่น อาคารพาณิชย์, โรงงาน, สถานีไฟฟ้าย่อย ข้อดี ทนความร้อนได้สูงถึง 90–110°C, อายุการใช้งานยาว ราคา แพงกว่าสาย PVC ทั่วไป

    5. สาย VCT (Vinyl-insulated Cable for Tools) - ลักษณะ สายกลม, ฉนวนยาง ใช้งานอุปกรณ์ไฟฟ้าเคลื่อนที่ เช่น เครื่องมือช่าง, เครื่องเสียง ข้อดี ยืดหยุ่น ทนแรงดึง ทนความสั่นสะเทือน ไม่ควรใช้ เดินฝังดินถาวร

    6. สาย CV (XLPE + PVC Sheath) - ลักษณะ แกนทองแดง, ฉนวน XLPE, หุ้มด้วย PVC ใช้งาน งานระบบแรงดันปานกลาง เช่น ระบบไฟโรงงาน, อาคารสูง ข้อดี ใช้ได้กับแรงดันสูงและทนความร้อน


    การดูแลเก็บรักษาสายไฟเพื่อยืดอายุการใช้งาน

    1. หลีกเลี่ยงการวางสายไฟในที่อุณหภูมิสูงหรือโดนแดดโดยตรง แสงแดดและความร้อนทำให้ฉนวน PVC หรือยางเสื่อมเร็ว หากจำเป็นต้องใช้งานกลางแจ้ง ควรเลือกสายที่ออกแบบมาให้ทน UV (เช่น สาย NYY หรือ XLPE)

    2. ไม่ขดสายแน่นเกินไป การขดสายแน่นหรือม้วนทับกันจะทำให้สายหักใน, เสียหายภายใน ควรม้วนสายเป็นวงกว้าง ไม่บิดเกลียว และไม่วางของทับสาย

    3. หลีกเลี่ยงน้ำและความชื้น ห้ามปล่อยให้สายแช่น้ำหรือสัมผัสน้ำโดยตรง เว้นแต่เป็นสายที่ออกแบบให้กันน้ำได้ ความชื้นทำให้ฉนวนเสื่อมและอาจเกิดไฟรั่ว

    4. ไม่ลากสายบนพื้นโดยตรง การลากสายบนพื้นโดยไม่มีท่อป้องกัน อาจถูกทับ ขีดข่วน หรือถูกของมีคมบาด หากต้องเดินสายชั่วคราว ให้ใช้รางครอบสายหรือแผ่นยางป้องกัน

    5. ตรวจสอบสายไฟเป็นประจำ หมั่นตรวจว่ามีรอยแตก ฉีกขาด หรือเสื่อมสภาพหรือไม่ หากพบว่าฉนวนเปื่อยหรือกรอบ ควรเปลี่ยนทันที

    6. เก็บในที่แห้งและไม่อับชื้น ควรเก็บสายไฟในที่แห้ง อากาศถ่ายเท ไม่อับชื้น ไม่ควรวางใกล้ แหล่งความร้อน หรือวัตถุไวไฟ

    7. ใช้สายให้เหมาะสมกับโหลดไฟฟ้า ใช้สายขนาดเล็กเกินไปกับโหลดมาก อาจทำให้สายร้อนจัดและไหม้ได้ ควรเลือกสายที่พิกัดกระแสสูงกว่าการใช้งานจริงเล็กน้อย


    โดยสรุปก็คือ สายเคเบิ้ลไฟฟ้ามีหลายประเภท แบ่งตามแรงดันไฟฟ้า เช่น สายแรงดันต่ำ (THW, VAF, NYY) ใช้ในบ้านหรืออาคารทั่วไป สายแรงดันปานกลางและสูง (XLPE, CV) ใช้ในโรงงานหรือระบบส่งกำลังไฟฟ้า โดยมีวัสดุฉนวนหลากหลาย เช่น PVC ใช้ภายในอาคาร, XLPE ทนความร้อนสูง และสายยางอย่าง VCT สำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ การเลือกใช้งานต้องคำนึงถึงสภาพแวด ล้อม เช่น กลางแจ้ง ฝังดิน หรือในที่เปียก พร้อมทั้งต้องดูแลรักษาอย่างเหมาะสม เช่น ไม่ขดสาย แน่น ไม่วางตากแดดหรือบนพื้นที่เปียกชื้น หมั่นตรวจสอบความเสียหาย และเก็บไว้ในที่แห้งพ้นมือสัตว์ เพื่อยืดอายุการใช้งานและป้องกันอันตรายจากไฟฟ้า


    หากสนใจในการสั่งชื้อ สายเคเบิ้ลไฟฟ้า (Cable and Plug) สามารถเช็คราคาล่าสุดที่ตรงใจและตรงต่อการนำไปใช้งานคุ้มค่ากับงบประมาณโดยการแอดไลน์ได้ที่นี่เลย @northpower หรือ คลิกสอบถามแอดมิน ที่คอยบริการให้ข้อมูลสินค้าช่วยเทียบสเปคสินค้าตั้งแต่ 8:00 - 17:00 แอดได้เลย อย่ารอช้า